بزرگتر شدن موسسات حسابرسی – ضرورتی اجتناب ناپذیر

به نام خدا
بزرگتر شدن موسسات حسابرسی – ضرورتی اجتناب ناپذیر:

مهم‌ترین تحقیقات انجام شده درباره کیفیت حسابرسی، مطالعه تاثیر اندازه موسسات برکیفیت حسابرسی است. بسیاری از این تحقیقات از رابطه مثبت بین اندازه موسسه حسابرسی و کیفیت حسابرسی پشتیبانی می‌کنند. دیوید و نئو(David and Neu,1993) نشان داده‌اند که موسسه‌های حسابرسی بزرگ

مشتریان بزرگ‌تری دارند، از این‌رو، توقع بازار برای کشف تحریفات موجود در صورت‌های مالی از حسابرسان افزایش می‌یابد. چو و همکاران (Choe el al,2007) تاثیر اندازه موسسه حسابرسی را بر کیفیت حسابرسی مورد مطالعه قرار دادند. نتایج تحقیق آن ها نشان میدهد اندازه موسسه حسابرسی با کیفیت حسابرسی دارای ارتباط مثبتی می باشد. علت این امر این است که موسسه حسابرسی بزرگتر از نظر مالی وابستگی کم تری به یک صاحبکار خاص دارد. بنابراین بهتر می تواند در برابر فشار های صاحبکار مبنی بر صدور گزارش جانبدارانه یا خلاف واقع مقاومت نماید. ندال ساوان و همکاران(Nedal Sawan el al,2012) در تحقیق خود با عنوان اندازه حسابرس و کیفیت حسابرسی به این نتیجه رسیدند که بین اندازه حسابرس و کیفیت حسابرسی رابطه مثبت وجود دارد . مهم‌ترین تحقیقات انجام شده در رویکرد عرضه حسابرسی، مطالعه تاثیر اندازه موسسات حسابرسی بر کیفیت حسابرسی است. بسیاری از این تحقیقات از رابطه مثبت بین اندازه موسسه حسابرسی و کیفیت حسابرسی پشتیبانی می‌کنند. دی آنجلو (1981) معتقد است که موسسه‌های حسابرسی بزرگ‌تر، انگیزه قوی‌تری برای ارائه حسابرسی با کیفیت بالاتر دارند، زیرا علاقه‌مند هستند که شهرت بهتری در بازار به دست آورند و از آنجا که تعداد صاحبکارانشان زیاد است، نگران از دست دادن صاحبکار نیستند. تصور بر این است که چنین موسساتی به دلیل دسترسی به منابع و امکانات بیشتر برای آموزش حسابرسان خود و انجام آزمون‌های مختلف، خدمات حسابرسی را با کیفیت بالاتری ارائه می‌کنند.
محمودی و همکاران(1392) در تحقیق خود با عنوان اندازه حسابرس و هزینه حقوق صاحبان سهام شرکتهای بورسی به این نتیجه رسیدند که بین اندازه حسابرس و هزینه حقوق صاحبان سهام شرکتهای بورسی رابطه منفی معناداری وجود دارد. به عبارتی صاحبکارانی که حسابرس بزرگتر دارند از شفافیت اطلاعاتی بیشتری برخوردارند و ریسک اطلاعاتی کمتری دارند. ریسک پایین تر، هزینه حقوق صاحبان سهام کمتری را به دنبال خواهد داشت.
بسیاری از تحقيقات انجام شده در ايران نیز بیانگر رابطه مثبت اندازه حسابرس و کیفیت حسابرسی است .
همان طور که میدانیم جامعه حسابداران رسمي ايران، بر اساس لايحه مصوب 1372/10/21 و اصلاحيه مورخ 1372/11/17 مجلس شوراي اسلامي ( قانون استفاده از خدمات تخصصي و حرفه اي حسابدارن ذيصلاح به عنوان حسابدار رسمي) رسميت يافته و از نيمه دوم سال 1380 فعاليت خود را آغاز كرده است. طبق ماده 2 اساسنامه هدف از تشكيل جامعه عبارتست از تنظيم امور و اعتلاي حرفه حسابداري و حسابرسي در كشور و نظارت حرفه اي بر كار حسابداران رسمي. در حال حاضر بیش از 265 موسسه حسابرسی در ایران مشغول به فعالیت می باشند. با توجه به تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس ( حدود 380 شرکت ) و همچنین اقتصاد دولتی ایران و سایر مسایل از جمله تحریم های ظالمانه بین المللی که مانع فعالیت شرکتهای فراملیتی درایران می شوند،نسبت شرکتهای بورسی به موسسات حسابرسی تقریبا معادل 1.5 است. یعنی به ازای هر موسسه حسابرسی 1.5 شرکت بورسی که الزام به حسابرسی شدن دارند وجود دارد. با توجه به تحمیل هزینه های اجاره محل، هزینه های پرسنلی و سایر هزینه های یک موسسه حسابرسی و همچنین با توجه به مبلغ پایین قراردادهای حسابرسی در ایران، به جامعه حسابداران رسمی پیشنهاد می شود در راستای بهبود و گسترش خدمات حرفه ای، سازوکاری طراحی نماید که موسسات حسابرسی موجود را به ادغام و بزرگتر شدن تشویق نماید. با بزرگتر شدن موسسات حسابرسی در ایران منابع مالی در اختیارافزایش و با افزایش منابع مالی، وابستگی میزان درآمد یک موسسه به صاحبکار خاص کاهش پیدا می کند. در نتیجه استقلال موسسه حسابرسی و در نهایت کیفیت حسابرسی در ایران افزایش پیدا خواهد نمود. پرداختن به اهمیت این موضوع با توجه به فراوانی تحقیقات انجام شده و همچنین تجربه سایر کشورها در این رابطه بر کسی پوشیده نیست.
با تشکر فراوان