یکی از ابزارهای مدیران برای حمایت از سهام شرکت ، خرید سهام شرکت و حمایت از قیمت سهام است، خرید سهام شرکت توسط شرکت را سهام خزانه می گویند، در این نوشتار با عنوان ” همه چیز در خصوص سهام خزانه ” به بررسی این ابزار می پردازم.
قابل توجه اینکه سازمان بورس و اوراق بهادار ، آيين نامه خريد، نگهداري و عرضه سهام خزانه را در تاریخ 94/04/15 و دستورالعمل اجرايي خريد، نگهداري و عرضه سهام خزانه 94/06/03 مورد تصویب قرار داد که در این قسمت می توانید هر دو مورد را دانلود نمایید:
در ادامه به تعاریف و نکات مهم آن می پردازم.
تعریف سهام خزانه:
سهام خزانه، سهامي است كه ناشر آن، براساس اين آيين‌نامه نسبت به خريد سهام شرکت خود
اقدام نموده و تحت عنوان سهام خزانه نگهداري مي‌شود.
حداکثر میزان خرید سهام خزانه:
شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس يا بازارهاي خارج از بورس مجازند حداكثر تا سقف ده درصد (10%) از سهام ثبت‌شده خود را خريداري و تحت عنوان سهام خزانه در شركت نگهداري كنند.
محدودیتهای خرید سهام خزانه:
1- خريد سهام خزانه نبايد سبب شود كه سهام شناور آزاد شركت (پس از اعمال سهام خزانه) بيشاز 50 درصد كاهش يابد.
2-كل مبلغ برنامه سهام خزانه در زمان تصويب هيئت مديره ناشر نمي‌تواند بيشتر از 40 درصد ارزش ويژه شركت را كاهش دهد.
نکات مهم در خصوص سهام خزانه:
1-ناشر نسبت به سهام خرانه خود فاقد حق راي در مجامع بوده و حق تقدم در خريد سهام جديد را ندارد و در زمان انحلال مستحق دريافت هيچ گونه دارايي نمي باشد. به سهام خزانه در موقع تقسيم سود، سودي تعلق نمي گيرد.
2-سهام خزانه در حدنصاب‌هاي مربوط به رسميت و رأي‌گيري مجامع عمومي ناشر محاسبه نمي‌شود.
3-در فرايند افزايش سرمايه قبل از شروع پذيره‌نويسي ناشر بايد فاقد هرگونه سهام خزانه باشد.
4-برنامه خريد يا فروش سهام خزانه منوط به اخذ مجوز كتبي از سازمان مي‌باشد.
5-فاصله زماني بين اجراي برنامه خريد و فروش سهام خزانه، پس از تاييد هيئت‌مديره ناشر و اخذ مجوز از سازمان، حداقل 7 روز كاري است
6-طول مدت انجام برنامه خريد/فروش سهام خزانه، هر كدام بيش از 6 ماه نمي‌باشد. اين مدت بنا به درخواست ناشر(و در صورت ارائه درخواست قبل از اتمام مهلت شش ماهه) و با تاييد سازمان يك مرتبه قابل تمديد مي باشد.
7-خريد سهام خزانه به صورت معاملات عمده امكان پذير نمي باشد.
8-حداكثر زمان نگهداري سهام خزانه از تاريخ اجراي برنامه خريد سهام خزانه، 2 سال مي باشد.
9-ناشر موظف است قبل از تصويب قطعي افزايش سرمايه، با اخذ مجوز برنامه فروش سهام خزانه از سازمان، نسبت به فروش سهام خزانه موجود نزد خود اقدام نمايد.
10-ناشر از زمان تصويب قطعي افزايش سرمايه تا پايان مهلت پذيره نويسي نمي تواند هيچ گونه سهام خزانه اي نزد خود نگهداري نمايد.
11-در خصوص افزايش سرمايه از محل سهام جايزه، ناشر پس از تصويب قطعي افزايش سرمايه، مجاز به اجراي برنامه خريد/فروش سهام خزانه مي باشد.
12-خريد و فروش سهام خزانه، 20 روز قبل از برگزاري مجامع عمومي ناشر مجاز نمي باشد.
فرآیند اجرایی خرید سهام خزانه:
1- ناشر موظف است جهت اخذ مجوز اجراي برنامه خريد يا فروش سهام خزانه، درخواست خود را به همراه مصوبه هيئت‌مديره و بيانيه سهام خزانه، به سازمان ارسال نمايد.
2- سازمان موظف است موضوع درخواست مجوز را ظرف 5 روز كاري بررسي و نتيجه را به عموم اعلام نمايد.
جمع بندی:
به طور کلی سهام خزانه یکی از ابزارهای در اختیار مدیران جهت حمایت از سهام شرکت می باشد. با توجه به هیجانات موجود در بازار سرمایه طبیعی است مدیران شرکت که شناخت جامع و کاملی نسبت به ارزش سهام شرکت دارند گاهی اوقات به این نتیجه می رسند که قیمت سهام شرکت آنها در بازار کمتر از ارزش ذاتی سهام است و به عبارتی ارزش ذاتی و واقعی سهام شرکت بالاتر از قیمتی است که در بازار سرمایه مورد معامله قرار می گیرد ، در این مواقع مدیران شرکت می توانند اقدام به خرید سهام شرکت خود نمایند و با خرید سهام شرکت در بازار عملا اقدام به حمایت از سهام شرکت خود نمایند ، خرید سهام خزانه توسط شرکت 2 سیگنال مهم برای بازار سرمایه دارد:
1- مدیران شرکت به بازار اعلام می کنند که اعتقاد دارند ارزش واقعی سهام شرکت بالاتر از قیمتی است که سهام شرکت در تابلو معاملاتی مورد مع و بعد از افزایش قیمت سهام در بازار با قیمت بالاتر اقدام به فروش سهام خود نمایند.مله قرار می گیرد
2- با خرید سهام شرکت توسط شرکت طبیعتا از میزان فروش سهام توسط سهامداران کاسته خواهد شد و چنانچه سهام از صف فروش سنگین برخوردار باشد به مرو زمان شاهد کاهش و حذف صف فروش سهم خواهیم بود.
در این نوشتار با عنوان ” همه چیز در خصوص سهام خزانه ” سعی کردم موارد مهم سهام خزانه را خدمتتان عرض کنم، به هر حال این ابزار در بازار سرمایه ایران قابل استفاده است وامیدورام مدیران شرکت بتوانند با استفاده از این ابزار از سهام شرکت خود حمایت نمایند.